Het Planbureau heeft zijn inschatting van de te verwachten inflatie voor 2023 herzien. Het gaat nu uit van een gemiddelde jaarinflatie van 4,8 procent in 2023. Bij een vorige inschatting een maand geleden werd er nog uitgegaan van een gemiddelde jaarinflatie van 5,3 procent. De inflatie zal dus sterker dalen dan eerst gedacht.
De inflatievooruitzichten zijn gebaseerd op observaties van de olieprijs (gemiddeld 85 dollar per vat dit jaar en 80 dollar per vat in 2024) en de wisselkoers van de euro (1,10 dollar per euro in 2023 versus 1,12 dollar per euro in 2024).
In 2024 zou de gemiddelde inflatie daardoor nog verder dalen tot 2,9 procent. Ter vergelijking: in 2022 kenden we een inflatie van 9,59 procent. Een absoluut record, te wijten aan de explosie van de energieprijzen na het uitbreken van de crisis in Oekraïne.
Spilindex later overschreden
De dalende inflatie heeft ook gevolgen voor de spilindex. Die zou dit jaar pas in juni worden overschreden en niet in april zoals eerst gedacht, aldus het Planbureau. De laatste keer dat de spilindex werd overschreden dateert van november vorig jaar. Het Planbureau verwacht in 2024 ook nog twee overschrijdingen van de spilindex: in januari en november.
Spilindex in het kort
De index van consumptieprijzen meet de prijsevolutie van goederen en diensten die gezinnen consumeren en wordt maandelijks bepaald. Stijgen de prijzen van producten en diensten, dan stijgt ook de index. Een maand na zo’n overschrijding worden de sociale uitkeringen verhoogd met 2 procent. Nog een maand later de lonen van de ambtenaren. En ook in de privésector worden de lonen – vaak met wat vertraging – aangepast aan de stijgende levensduurte.
Btw op gas en elektriciteit
Een belangrijke voetnoot: bij deze vooruitzichten van het Planbureau werd nog geen rekening gehouden met het energieakkoord dat de federale regering maandag heeft bereikt.
De berekening gaat nog uit van een btw van 21 procent op aardgas en elektriciteit vanaf april. De regering besliste eerder deze week dat op gas en elektriciteit permanent slechts 6 procent btw zal worden geheven. In de plaats komen er accijnzen, waardoor de energiefactuur – en dus de ook de inflatie – mogelijk nog lager uit zal vallen. Ook met het trapsgewijs afbouwen van het sociaal tarief werd nog geen rekening gehouden.